زمانی که تصور کند مورد توجه اطرافیانش قرار گرفته است، بی نهایت ناراحت و پریشان می شود و ترجیح می دهد شاهد بازی کودکان دیگر باشد، ولی خود به بازی آنها نپیوندد.
بیشتر کودکان در شرایط مختلف قدری احساس خجالت و کمرویی می کنند، اما کودکانی که این مشکل را به صورت حاد دارند، در تمام اوقات زندگی شان احساس خجالت و شرمساری می کنند. این احساس نه تنها می تواند بر رشد اجتماعی کودک تاثیری منفی به جا گذارد، بلکه می تواند موجب کاهش عملکرد تحصیلی و افت آموزش و یادگیری او شود.
به گزارش آکاایران: احساس خجالت و کمرویی احساسی دوسویه است؛ احساسی است مرکب از هیجان هایی مثل ترس و علاقه، تنش و رضایت، میل و اضطراب. احساس خجالت موجب تند شدن ضربان قلب و بالارفتن فشار خون می شود. با یک مشاهده ساده می توان آثار خجالت و کمرویی را در چهره کودک تشخیص داد.
کودکان خجالتی روی شان را از دیگران بر می گردانند، به پایین نگاه می کنند و حرکات و سخنان شان بسیار احتیاط آمیز است. صدای آنها حین گفت وگو خیلی آهسته، لرزان و مردد است.
همچنین کودکان خردسال ممکن است انگشت دست شان را بمکند، حرکات محجوبانه از خود نشان دهند، لبخند بزنند و خودشان را به کناری بکشند.
به طور کلی، احساس خجالت و کمرویی با دو نوع رفتار قابل شناسایی است؛ ملاحظه کاری و دوری از اجتماع. کودکان زیر دوسال، نسبت به افراد غریبه ای که در اطراف خود می بینند، احساسی از دوری گزیدن و امتناع از روبه روشدن در خود دارند.
برخی از کودکان ۴ _ ۳ساله نیز ممکن است بازی های آرام و دور از جمع را - که کمترین نیازی به تعاملات اجتماعی دارد - بر بازی های گروهی و جمعی ترجیح دهند.
علل خجالت و کمرویی در کودکان
برخی از علل کمرویی کودکان ممکن است ناشی از یک علت و یا آمیزه ای از چند علت زیر باشند:
ژنتیک : برخی تحقیقات نشان می دهند که ممکن است کمرویی و احساس خجالت ارثی باشد.
عوامل شخصیتی : نوزادان حساس و تحریک پذیر ممکن است در آینده خجول و کمرو شوند.
رفتارهای آموخته شده : کودکان از طریق مشاهده رفتار دیگران، شیوه تعامل با اجتماع را یاد می گیرند. آنها بیشتر رفتارها و عکس العمل های والدین شان را الگو قرار می دهند. والدین خجالتی و کمرو، کودکانی خجول بار می آورند.
روابط خانوادگی : کودکانی که روابط و ارتباطات خانوادگی _ اجتماعی کمی دارند، از حضور در اجتماعات امتناع می ورزند. از طرف دیگر، والدین حمایت گر ممکن است با رفتارهای افراط آمیز خود، ترس حضور در موقعیت های جدید را در دل فرزندان شان به وجود آورند.
فقدان تعاملات اجتماعی : کودکانی که از جمع و اجتماع دور نگه داشته شده اند، ممکن است از بودن در بین سایرین احساس ناراحتی و فشار کنند. آنها فاقد مهارت های اجتماعی مطلوب هستند و چون نمی دانند در جمع چه باید بکنند، لذا ترجیح می دهند در گوشه ای تنها و ساکت بنشینند.
تجارب انتقاد آمیز و ناگوار : کودکانی که مرتب از سوی والدین و اعضای خانواده شان مورد انتقاد، سرزنش و تمسخر قرار می گیرند دچار ضعف، ناتوانی، کمبود اعتماد به نفس و شرمساری می شوند.
ترس از شکست : کودکانی که دچار شکست های پی در پی شده اند، ممکن است از ترس شکست های بعدی، انزوا و دوری گزیدن از جمع را برگزینند.
توجه بیش از اندازه : والدینی که مرتب درباره گفته ها و نظرات دیگران راجع به کودک صحبت می کنند، ممکن است ترس از ابراز وجود را در دل فرزندشان به وجود آورند. این کودکان تصور می کنند که مدام زیر ذره بین هستند و هر حرفی بزنند و هر کاری که انجام بدهند، موشکافانه تجزیه و تحلیل خواهد شد. به همین دلیل ترجیح می دهند، هیچ صحبتی نکنند.
کمرویی اختیاری : برخی از کودکان به طور اختیاری کمرویی را انتخاب می کنند. این گروه رفتارهای خجالت آمیز بیشتری نسبت به کودکانی که وارد محیطی جدید می شوند، از خود نشان می دهند.
چرخه باطل کمرویی در کودکان
اگر کودکی در موقعیت اجتماعی احساس شرمساری و خجالت می کند، ممکن است خودش را به دلیل رفتار خجولانه اش سرزنش کند.
این فرآیند می تواند موجب خودآگاهی و خودداری بیشتر او از تعاملات اجتماعی شود و او را نسبت به شیوه عکس العمل های آینده اش حساس و آگاه کند. به تدریج اعتماد به نفس این کودکان کم می شود و این کاهش موجب کمرویی بیشتر او در شرایط بعدی می شود.
احساس کمرویی کودک چه زمانی مشکل ساز است؟
بیشتر کودکان در شرایط مختلف قدری احساس خجالت و کمرویی می کنند، اما کودکانی که این مشکل را به صورت حاد دارند، در تمام اوقات زندگی شان احساس خجالت و شرمساری می کنند. این احساس نه تنها می تواند بر رشد اجتماعی کودک تاثیری منفی به جا گذارد، بلکه می تواند موجب کاهش عملکرد تحصیلی و افت آموزش و یادگیری او شود.
به گزارش آکاایران: احساس خجالت و کمرویی احساسی دوسویه است؛ احساسی است مرکب از هیجان هایی مثل ترس و علاقه، تنش و رضایت، میل و اضطراب. احساس خجالت موجب تند شدن ضربان قلب و بالارفتن فشار خون می شود. با یک مشاهده ساده می توان آثار خجالت و کمرویی را در چهره کودک تشخیص داد.
کودکان خجالتی روی شان را از دیگران بر می گردانند، به پایین نگاه می کنند و حرکات و سخنان شان بسیار احتیاط آمیز است. صدای آنها حین گفت وگو خیلی آهسته، لرزان و مردد است.
همچنین کودکان خردسال ممکن است انگشت دست شان را بمکند، حرکات محجوبانه از خود نشان دهند، لبخند بزنند و خودشان را به کناری بکشند.
به طور کلی، احساس خجالت و کمرویی با دو نوع رفتار قابل شناسایی است؛ ملاحظه کاری و دوری از اجتماع. کودکان زیر دوسال، نسبت به افراد غریبه ای که در اطراف خود می بینند، احساسی از دوری گزیدن و امتناع از روبه روشدن در خود دارند.
برخی از کودکان ۴ _ ۳ساله نیز ممکن است بازی های آرام و دور از جمع را - که کمترین نیازی به تعاملات اجتماعی دارد - بر بازی های گروهی و جمعی ترجیح دهند.
علل خجالت و کمرویی در کودکان
برخی از علل کمرویی کودکان ممکن است ناشی از یک علت و یا آمیزه ای از چند علت زیر باشند:
ژنتیک : برخی تحقیقات نشان می دهند که ممکن است کمرویی و احساس خجالت ارثی باشد.
عوامل شخصیتی : نوزادان حساس و تحریک پذیر ممکن است در آینده خجول و کمرو شوند.
رفتارهای آموخته شده : کودکان از طریق مشاهده رفتار دیگران، شیوه تعامل با اجتماع را یاد می گیرند. آنها بیشتر رفتارها و عکس العمل های والدین شان را الگو قرار می دهند. والدین خجالتی و کمرو، کودکانی خجول بار می آورند.
روابط خانوادگی : کودکانی که روابط و ارتباطات خانوادگی _ اجتماعی کمی دارند، از حضور در اجتماعات امتناع می ورزند. از طرف دیگر، والدین حمایت گر ممکن است با رفتارهای افراط آمیز خود، ترس حضور در موقعیت های جدید را در دل فرزندان شان به وجود آورند.
فقدان تعاملات اجتماعی : کودکانی که از جمع و اجتماع دور نگه داشته شده اند، ممکن است از بودن در بین سایرین احساس ناراحتی و فشار کنند. آنها فاقد مهارت های اجتماعی مطلوب هستند و چون نمی دانند در جمع چه باید بکنند، لذا ترجیح می دهند در گوشه ای تنها و ساکت بنشینند.
تجارب انتقاد آمیز و ناگوار : کودکانی که مرتب از سوی والدین و اعضای خانواده شان مورد انتقاد، سرزنش و تمسخر قرار می گیرند دچار ضعف، ناتوانی، کمبود اعتماد به نفس و شرمساری می شوند.
ترس از شکست : کودکانی که دچار شکست های پی در پی شده اند، ممکن است از ترس شکست های بعدی، انزوا و دوری گزیدن از جمع را برگزینند.
توجه بیش از اندازه : والدینی که مرتب درباره گفته ها و نظرات دیگران راجع به کودک صحبت می کنند، ممکن است ترس از ابراز وجود را در دل فرزندشان به وجود آورند. این کودکان تصور می کنند که مدام زیر ذره بین هستند و هر حرفی بزنند و هر کاری که انجام بدهند، موشکافانه تجزیه و تحلیل خواهد شد. به همین دلیل ترجیح می دهند، هیچ صحبتی نکنند.
کمرویی اختیاری : برخی از کودکان به طور اختیاری کمرویی را انتخاب می کنند. این گروه رفتارهای خجالت آمیز بیشتری نسبت به کودکانی که وارد محیطی جدید می شوند، از خود نشان می دهند.
چرخه باطل کمرویی در کودکان
اگر کودکی در موقعیت اجتماعی احساس شرمساری و خجالت می کند، ممکن است خودش را به دلیل رفتار خجولانه اش سرزنش کند.
این فرآیند می تواند موجب خودآگاهی و خودداری بیشتر او از تعاملات اجتماعی شود و او را نسبت به شیوه عکس العمل های آینده اش حساس و آگاه کند. به تدریج اعتماد به نفس این کودکان کم می شود و این کاهش موجب کمرویی بیشتر او در شرایط بعدی می شود.
احساس کمرویی کودک چه زمانی مشکل ساز است؟
بدیهی است کودک هنگام ورود به محیطی جدید، ابتدا کمی احساس ناراحتی کند، ولی بعد از مدتی که احساس آرامش می کند می تواند خود را در محیط باز یابد و با دیگران ارتباط برقرار کند.
هر چه تجربه کودکان از بودن در محافل و اجتماعات کمتر باشد، این احساس در آنها پایدارتر است، و هر چه کودکان بیشتر در محیط های جمعی و گروهی باشند، شدت کمرویی آنها نیز کاهش خواهد یافت. کودکانی که فاقد مهارت های اجتماعی هستند و یا خودپنداره ضعیف تری دارند، بیشتر احساس خجالت می کنند.
علائم کمرویی در کودکان
کودک خجالتی ممکن است از جمع سایرین دوری گزیند و تمایلی برای یادگیری مهارت های اجتماعی نشان ندهد، دوستان کمی داشته باشد، از شرکت در محافلی که تعاملات اجتماعی زیادی به همراه دارد (مثل اجرای نمایشنامه، خواندن سرود، نواختن موسیقی و…) امتناع کند، از تمام استعدادها و توانایی هایش از ترس این که مورد قضاوت و داوری قرار گیرد، استفاده نکند، احساس اضطراب شدید داشته باشد، علائم جسمانی خاصی مثل لکنت زبان، بریده بریده حرف زدن و…. از خود نشان دهد.
شیوه های کمک به کودکان خجول
به منظور کمک به کودکان خجالتی می توان از نکات زیر بهره جست :
درک و پذیرش کامل کودک : حساس بودن نسبت به علایق و احساسات کودکان موجب نزدیکی بیشتر والدین به فرزندشان می شود. والدین با این کار نه تنها به کودک نشان می دهند که برایش ارزش و احترام قائلند، بلکه اعتماد به نفس او را نیز تقویت می کنند.
پرورش عزت نفس : کودکان خجول و کمرو به احتمال زیاد خودپنداره ای منفی از خود در ذهن دارند و احساس می کنند که مورد پذیرش هیچ کس نیستند. به همین دلیل بهتر است روش های دوست یابی کودک را تقویت نمود و او را تشویق کرد تا خود برای دوستی پیشقدم شود. سعی کنید هرگاه که کودک کار مثبت و ارزنده ای انجام می دهد، او را تشویق کنید. پژوهش ها نشان می دهند کودکانی که احساس خوبی نسبت به خود دارند، کمتر دچار شرمساری و خجالت می شوند.
پرورش مهارت های اجتماعی : رفتارهای اجتماعی کودک را تقویت کنید. پیشنهاد می شود که خوب است به این گروه از کودکان جملات و عبارات مودبانه و اجتماعی مثل «می توانم با شما بازی کنم ؟» و…. آموخته شود. همچنین اگر فرصتی پیش آمد، این کودکان را با کودکان کوچک تر از خودشان هم بازی کنید، زیرا کودکان خجالتی هنگام بازی با کوچک ترها احساس خودابرازگری بیشتری دارند بازی کردن با گروه های جدید همسالان نیز به آنان فرصت می دهد که احساس راحتی و موفقیت بیشتری در یافتن دوست های جدید بکنند.
قرار دادن کودک خجالتی در موقعیت های جدید : کودک را به محیط هایی که برای او آشنا نیست ببرید. اجازه دهید که با کودکان دیگر بازی کند. سعی کنید امنیت او را از هر لحاظ تامین کنید و آنچه را که دوست دارد در دسترسش قرار دهید.
خجالتی بودن همیشه بد نیست : در نظر داشته باشید، برخی از ویژگی های کودکان خجالتی می تواند مثبت و پسندیده هم باشد، از جمله؛ کودک در کارهای کلاسی و مدرسه ای خود موفق عمل می کند، رفتاری عطوفت آمیز و ملایم از خود نشان می دهد، با دقت به گفته های دیگران گوش می دهد،خوب مراقب اطراف خود است و با احتیاط کار می کند.علاوه بر آن گاه به نظر می آید که کودک خجول از این که از سوی دیگران نادیده گرفته می شود، چندان ناراحت نیست و هیچ کمبودی از این بابت در خود حس نمی کند.
مداخلات و کمک های والدین
پدر و مادر بیش از آن که تصور می کنند، بر زندگی فرزندشان تاثیر می گذارند. به همین دلیل توصیه می شود:
1_ دقت کنید لقب «خجالتی» به فرزندتان ندهید. کودکان و (بزرگسالان) تمایل دارند صفت هایی را که به آنها نسبت می دهند، درونی سازند و همان گونه رفتار کنند. آنچه شما به فرزندتان می گویید، تاثیر زیادی بر افکار و رفتار او دارد.
2_ اجازه ندهید سایرین هم فرزندتان را خجالتی صدا کنند، زیرا کودکان یاد می گیرند که خودشان را از طریق چشم و یا کلمات دیگران ارزیابی کنند.
۳ _ هیچ گاه زمانی که فرزندتان دچار شرمساری و خجالت شده است، او را مورد انتقاد قرار ندهید. سعی کنید همواره او را درک کنید، با او همدلی داشته باشید و حمایت گر او باشید.
۴ _ فرزندتان را تشویق کنید تا درباره علت خجالت کشیدنش با شما صحبت کند.
۵ _ درباره دوران کودکی خودتان و زمانی که خجالت می کشیده اید، با فرزندتان صحبت کنید و برایش شرح دهید که چگونه با این احساس خود مقابله می کردید. از آن جایی که بیشتر کودکان، والدین شان را کامل و بی نقص می دانند، ممکن است روش آنها را برای رویارویی با احساس شرمساری شان تحسین کنند و همان کارها را به کار بندند.
۶ _ سعی کنید رفتارهای اجتماعی خودتان را بررسی کنید و الگوی خوبی از اعتماد به نفس برای فرزندتان باشید.
۷ _ کودک را از قبل برای موقعیت جدید آماده سازید. برای مثال اگر قرار است کودک به تولد دوستش برود، با او در این باره صحبت کنید. برای او شرح دهید که بچه ها به طور معمول در مهمانی های تولد چه کار می کنند.
۸ _ سعی کنید کودک خجالتی را ابتدا با گروه های کم جمعیت رو به رو کنید. در برخی موارد که کودک به همراه یکی از افراد خانواده خود است، کمتر احساس شرمساری و خجالت می کند.
۹ _ موقعیتی ایجاد کنید تا کودکان دیگر جلب فرزندتان شوند. برای مثال هنگامی که به پارک می روید، چند اسباب بازی و سرگرمی جالب با خود به همراه ببرید تا کودکان دیگر به دور شما و فرزندتان جمع و خواهان بازی با فرزندتان شوند.
۱۰ _ رفتارهای اجتماعی کودک را تشویق کنید. تلاش های فرزندتان را هنگامی که سعی می کند با احساس خجالت و شرمساری خود به مقابله برخیزد مورد تقدیر و حمایت خود قرار دهید.
۱۱ _ هدف های مقبول و دست یافتنی برای فرزندتان در نظر بگیرید. سعی کنید هدف های تان ساده باشند تا فرزندتان از رسیدن به آنها احساس اعتماد به نفس و سربلندی کند. برای مثال «سلام کردن» به سایرین _ اعم از کوچک و بزرگ _ به عنوان اولین گام.
۱۲ _ شرایط و موقعیت های جدید برای رویارو شدن فرزندتان با اجتماع فراهم آورید. هدف، تغییر در شیوه رفتار کودک است. ابتدا با موقعیت های ساده تر و راحت تر، و به تدریج سخت تر و پیچیده تر. برای مثال، اگر کودک برای دوست شدن با کودک دیگر پیشقدم شد، به او جایزه بدهید.
چه موقع کودک نیاز به کمک دارد؟
احساس خجالت و کمرویی می تواند هم برای والدین و هم برای خود کودک دردآور و ناراحت کننده باشد. سعی کنید هیچ گاه به کودکی که خجول و کمرو است، فشار نیاورید.
بیشتر کودکان خجول خودشان می دانند که خجالتی هستند و قدرت راحت بودن در جمع را ندارند. به همین دلیل بهتر است والدین و اطرافیان کودک این موضوع را زیاد به رخ او نکشند. در عوض می توانند وقتی که کودک طبیعی رفتار می کند، او را مورد حمایت و تشویق قرار دهند. در نظر داشته باشید، هیچ کودکی از ابتدا خجالتی و کمرو نیست.
والدین و اطرافیان کودک هستند که او را می ترسانند، خجالتی می کنند و به این رویه می کشانند. اگر احساس خجالت و کمرویی فرزندتان پایدار و جدی است، می توانید از رهنمود ها و هدایت های روانشناسان و مشاوران کودک بهره گیرید.
هر چه تجربه کودکان از بودن در محافل و اجتماعات کمتر باشد، این احساس در آنها پایدارتر است، و هر چه کودکان بیشتر در محیط های جمعی و گروهی باشند، شدت کمرویی آنها نیز کاهش خواهد یافت. کودکانی که فاقد مهارت های اجتماعی هستند و یا خودپنداره ضعیف تری دارند، بیشتر احساس خجالت می کنند.
علائم کمرویی در کودکان
کودک خجالتی ممکن است از جمع سایرین دوری گزیند و تمایلی برای یادگیری مهارت های اجتماعی نشان ندهد، دوستان کمی داشته باشد، از شرکت در محافلی که تعاملات اجتماعی زیادی به همراه دارد (مثل اجرای نمایشنامه، خواندن سرود، نواختن موسیقی و…) امتناع کند، از تمام استعدادها و توانایی هایش از ترس این که مورد قضاوت و داوری قرار گیرد، استفاده نکند، احساس اضطراب شدید داشته باشد، علائم جسمانی خاصی مثل لکنت زبان، بریده بریده حرف زدن و…. از خود نشان دهد.
شیوه های کمک به کودکان خجول
به منظور کمک به کودکان خجالتی می توان از نکات زیر بهره جست :
درک و پذیرش کامل کودک : حساس بودن نسبت به علایق و احساسات کودکان موجب نزدیکی بیشتر والدین به فرزندشان می شود. والدین با این کار نه تنها به کودک نشان می دهند که برایش ارزش و احترام قائلند، بلکه اعتماد به نفس او را نیز تقویت می کنند.
پرورش عزت نفس : کودکان خجول و کمرو به احتمال زیاد خودپنداره ای منفی از خود در ذهن دارند و احساس می کنند که مورد پذیرش هیچ کس نیستند. به همین دلیل بهتر است روش های دوست یابی کودک را تقویت نمود و او را تشویق کرد تا خود برای دوستی پیشقدم شود. سعی کنید هرگاه که کودک کار مثبت و ارزنده ای انجام می دهد، او را تشویق کنید. پژوهش ها نشان می دهند کودکانی که احساس خوبی نسبت به خود دارند، کمتر دچار شرمساری و خجالت می شوند.
پرورش مهارت های اجتماعی : رفتارهای اجتماعی کودک را تقویت کنید. پیشنهاد می شود که خوب است به این گروه از کودکان جملات و عبارات مودبانه و اجتماعی مثل «می توانم با شما بازی کنم ؟» و…. آموخته شود. همچنین اگر فرصتی پیش آمد، این کودکان را با کودکان کوچک تر از خودشان هم بازی کنید، زیرا کودکان خجالتی هنگام بازی با کوچک ترها احساس خودابرازگری بیشتری دارند بازی کردن با گروه های جدید همسالان نیز به آنان فرصت می دهد که احساس راحتی و موفقیت بیشتری در یافتن دوست های جدید بکنند.
قرار دادن کودک خجالتی در موقعیت های جدید : کودک را به محیط هایی که برای او آشنا نیست ببرید. اجازه دهید که با کودکان دیگر بازی کند. سعی کنید امنیت او را از هر لحاظ تامین کنید و آنچه را که دوست دارد در دسترسش قرار دهید.
خجالتی بودن همیشه بد نیست : در نظر داشته باشید، برخی از ویژگی های کودکان خجالتی می تواند مثبت و پسندیده هم باشد، از جمله؛ کودک در کارهای کلاسی و مدرسه ای خود موفق عمل می کند، رفتاری عطوفت آمیز و ملایم از خود نشان می دهد، با دقت به گفته های دیگران گوش می دهد،خوب مراقب اطراف خود است و با احتیاط کار می کند.علاوه بر آن گاه به نظر می آید که کودک خجول از این که از سوی دیگران نادیده گرفته می شود، چندان ناراحت نیست و هیچ کمبودی از این بابت در خود حس نمی کند.
مداخلات و کمک های والدین
پدر و مادر بیش از آن که تصور می کنند، بر زندگی فرزندشان تاثیر می گذارند. به همین دلیل توصیه می شود:
1_ دقت کنید لقب «خجالتی» به فرزندتان ندهید. کودکان و (بزرگسالان) تمایل دارند صفت هایی را که به آنها نسبت می دهند، درونی سازند و همان گونه رفتار کنند. آنچه شما به فرزندتان می گویید، تاثیر زیادی بر افکار و رفتار او دارد.
2_ اجازه ندهید سایرین هم فرزندتان را خجالتی صدا کنند، زیرا کودکان یاد می گیرند که خودشان را از طریق چشم و یا کلمات دیگران ارزیابی کنند.
۳ _ هیچ گاه زمانی که فرزندتان دچار شرمساری و خجالت شده است، او را مورد انتقاد قرار ندهید. سعی کنید همواره او را درک کنید، با او همدلی داشته باشید و حمایت گر او باشید.
۴ _ فرزندتان را تشویق کنید تا درباره علت خجالت کشیدنش با شما صحبت کند.
۵ _ درباره دوران کودکی خودتان و زمانی که خجالت می کشیده اید، با فرزندتان صحبت کنید و برایش شرح دهید که چگونه با این احساس خود مقابله می کردید. از آن جایی که بیشتر کودکان، والدین شان را کامل و بی نقص می دانند، ممکن است روش آنها را برای رویارویی با احساس شرمساری شان تحسین کنند و همان کارها را به کار بندند.
۶ _ سعی کنید رفتارهای اجتماعی خودتان را بررسی کنید و الگوی خوبی از اعتماد به نفس برای فرزندتان باشید.
۷ _ کودک را از قبل برای موقعیت جدید آماده سازید. برای مثال اگر قرار است کودک به تولد دوستش برود، با او در این باره صحبت کنید. برای او شرح دهید که بچه ها به طور معمول در مهمانی های تولد چه کار می کنند.
۸ _ سعی کنید کودک خجالتی را ابتدا با گروه های کم جمعیت رو به رو کنید. در برخی موارد که کودک به همراه یکی از افراد خانواده خود است، کمتر احساس شرمساری و خجالت می کند.
۹ _ موقعیتی ایجاد کنید تا کودکان دیگر جلب فرزندتان شوند. برای مثال هنگامی که به پارک می روید، چند اسباب بازی و سرگرمی جالب با خود به همراه ببرید تا کودکان دیگر به دور شما و فرزندتان جمع و خواهان بازی با فرزندتان شوند.
۱۰ _ رفتارهای اجتماعی کودک را تشویق کنید. تلاش های فرزندتان را هنگامی که سعی می کند با احساس خجالت و شرمساری خود به مقابله برخیزد مورد تقدیر و حمایت خود قرار دهید.
۱۱ _ هدف های مقبول و دست یافتنی برای فرزندتان در نظر بگیرید. سعی کنید هدف های تان ساده باشند تا فرزندتان از رسیدن به آنها احساس اعتماد به نفس و سربلندی کند. برای مثال «سلام کردن» به سایرین _ اعم از کوچک و بزرگ _ به عنوان اولین گام.
۱۲ _ شرایط و موقعیت های جدید برای رویارو شدن فرزندتان با اجتماع فراهم آورید. هدف، تغییر در شیوه رفتار کودک است. ابتدا با موقعیت های ساده تر و راحت تر، و به تدریج سخت تر و پیچیده تر. برای مثال، اگر کودک برای دوست شدن با کودک دیگر پیشقدم شد، به او جایزه بدهید.
چه موقع کودک نیاز به کمک دارد؟
احساس خجالت و کمرویی می تواند هم برای والدین و هم برای خود کودک دردآور و ناراحت کننده باشد. سعی کنید هیچ گاه به کودکی که خجول و کمرو است، فشار نیاورید.
بیشتر کودکان خجول خودشان می دانند که خجالتی هستند و قدرت راحت بودن در جمع را ندارند. به همین دلیل بهتر است والدین و اطرافیان کودک این موضوع را زیاد به رخ او نکشند. در عوض می توانند وقتی که کودک طبیعی رفتار می کند، او را مورد حمایت و تشویق قرار دهند. در نظر داشته باشید، هیچ کودکی از ابتدا خجالتی و کمرو نیست.
والدین و اطرافیان کودک هستند که او را می ترسانند، خجالتی می کنند و به این رویه می کشانند. اگر احساس خجالت و کمرویی فرزندتان پایدار و جدی است، می توانید از رهنمود ها و هدایت های روانشناسان و مشاوران کودک بهره گیرید.